Kręgosłup

Kręgosłup – stelaż, na którym opiera się całe ciało człowieka. UWAGA! Nie tylko mięśnie, powięzi i inne tkanki budowy ciała. Kręgosłup to również „podpora” dla narządów wewnętrznych oraz punkt zaczepienia dla kości, ochroną dla rdzenia kręgowego, więc i dla układu neurologicznego.

Jako „słup” ciała, stanowi o stabilizacji i równowadze.

Od zdrowia kręgosłupa zależy więc nie tylko funkcjonalność naszego ciała. Stanowi on bowiem również o zdrowiu narządów, a więc będzie również odpowiadać za przemiany biochemiczne zachodzące w naszym organizmie (np. skrzywienie kręgosłupa poprzez okrągłe plecy, zadecydować może o działaniu żołądka, trzustki, wątroby).

Zanim opowiem o kręgosłupie, kilka słów trudnych w tłumaczeniu na proste, aby łatwiej było poszukiwać (nie)prawidłowości w Twoim kręgosłupie:

• LORDOZA – to fizjologiczne zgięcie krzywizny kręgosłupa w kierunku brzucha (umownie: do przodu ciała człowieka); fizjologiczna lordoza u ludzi występuje w odcinku szyjnym i lędźwiowym,
• KIFOZA – to fizjologiczne zgięcie krzywizny kręgosłupa do tyłu ciała człowieka, czyli w kierunku pleców; fizjologiczna kifoza u ludzi występuje w odcinku piersiowym i lędźwiowym (krzyżowym)
• SKOLIOZA – to patologiczne (tj. wadliwe) skrzywienie kręgosłupa, które często błędnie określane jest jako skrzywienie boczne; POPRAWNIE: jest to skrzywienie, które może wystąpić w 3 płaszczyznach kręgosłupa:

1. w płaszczyźnie czołowej – wówczas mówimy o skrzywieniu bocznym
2. w płaszczyźnie strzałkowej – wówczas mówimy o kifoskoliozie lub lordoskoliozie – to ten stan, kiedy mówimy o pogłębionej lordozie lub kifozie – kiedy przestają one być fizjologią lub o stanie, w którym zamiast fizjologicznej kifozy/lordozy obserwujemy kształt odwrotny
3. w płaszczyźnie poprzecznej – wówczas mówimy o rotacji, „skręceniu” określonego segmentu kręgosłupa względem drugiego.

DLACZEGO WARTO TO WIEDZIEĆ?

Łatwiej nam rozumieć wyniki naszych badań, a wówczas skuteczniej poszukujemy rozwiązań i odpowiedzi, kiedy dokucza nam ból lub inny dyskomfort w obrębie kręgosłupa (A BOLEĆ POTRAFI SOLIDNIE). Nie wspominając o tym, że wiedza powoduje świadome zapobieganie zmianom, wadom i chorobom.

WARTO WIĘC ZAPOZNAĆ SIĘ Z NASZYM KRĘGOSŁUPEM – ABY MÓC ŚWIADOMIE DBAĆ O JEGO ZDROWIE!

Czytaj i poczuj odpowiednie odcinki swojego kręgosłupa – sprawdź poszczególne funkcjonalności (ps. czyli, czy wszystko Ci się zgadza).

1. ODCINEK SZYJNY: składa się z 7 kręgów, które decydują o ruchomości głowy w wielu kierunkach: skręty, pochylanie i odchylanie głowy. To w odcinku szyjnym często odczuwamy wzmożone napięcie, w wyniku stresu i zmęczenia (w szczególności u kobiet). To ta część kręgosłupa bardzo cierpi przy wypadkach komunikacyjnych (nagłe szarpnięcie, uderzenie głową) – nie bagatelizujmy tych stanów! One po latach dają o sobie znać nie tylko zwyrodnieniami, ale również bólami migrenowymi, zawrotami głowy, bólami i mrowieniem w kończynach górnych (ręce) itp.
2. ODCINEK PIERSIOWY – składa się z 12 kręgów, do których przyłączone jest 12 par żeber, z czego 10 z nich łączy się z mostkiem. To ich zadaniem jest chronić płuca i inne ważne narządy. Ale to klatka piersiowa odpowiada za prawidłowe oddychanie człowieka. Kiedy więc doświadczamy (uwaga! trudne – proste słowo!) pogłębionej kifozy piersiowej – czyli mamy do czynienia z okrągłymi plecami, może dojść do wielu problemów organizmu. KLATKA PIERSIOWA i ODCINEK PIERSIOWY OBCIĄŻONE SĄ NAJBARDZIEJ PODCZAS SIEDZENIA.

1. ODCINEK LĘDŹWIOWY – 5 kręgów, najbardziej obciążonych podczas stania, mających bardzo duże znaczenie w ruchach skrętnych naszego ciała. Dlatego ten odcinek, najczęściej doświadcza zmian zwyrodnieniowych i bólu, które promieniują do bioder i kończyn dolnych.Kobiety często doświadczają pogłębionej lordozy (tzw. hiperlordoza). Powoduje ją ciąża, nadwaga (otyłość brzuszna), słabe mięśnie odcinka lędźwiowego. Nieumiejętne wykonywanie ćwiczeń, również sprzyja utrwalaniu tego stanu.
2. KOŚĆ KRZYŻOWA – 5 zrośniętych kręgów; jej rolą w połączeniu z miednicą, jest ochrona narządów rozrodczych oraz pęcherza moczowego.
3. KOŚĆ OGONOWA – zbędny człowiekowi, będący w zaniku odcinek kręgosłupa, który potrafi znacząco nam dokuczyć w przypadku urazu w obrębie kości ogonowej (np. upadek na „pupę” – kto doświadczył, wie jak mocno i długo potrafi boleć).

Nieprawidłowości w budowie kręgosłupa, jego skrzywienia  i wady, powodują w konsekwencji dyskopatie, protruzje (czyli pęknięcia dysków międzykręgowych), osteofity.

Jak do nich dochodzi, opiszę w innym artykule. Najważniejszą kwestią jest jednak aby zapobiegać tym zmianom!

CZYLI CO ROBIĆ?

• zapobiegaj wadom od najmłodszych lat- najskuteczniej realizować to w jak najmłodszym wieku (czy wiesz, że predyspozycje do wad kręgosłupa obserwować możemy już u dzieci w pierwszych tygodniach życia?). W diagnozie u takich maluszków pomoże np. specjalista metody Vojta, który ocenia posturę, m.in. po napięciu struktur u dziecka. Do 7-go roku życia, kiedy aparat ruchu kształtuje się najdynamiczniej, kontrolować jego rozwój należy nawet co pół roku – tym zajmuje się lekarz rehabilitacji aparatu ruchu lub fizjoterapeuta. Ich zadaniem będzie wprowadzenie ćwiczeń i działań rehabilitacyjnych, mających zadanie korekcji ewentualnie powstających wad oraz wzmacnianie prawidłowych wzorców
• korekcja wad postawy jest również możliwa w różnym stopniu (w zależności od stanu) u osób dorosłych! Rozluźnianie napięć, eliminacja przykurczów, to działania jakie możemy podejmować np. poprzez terapię manualną, rolowanie na rolce, zajęcia jogi medycznej. To te napięcia często są przyczyną zmiany ustawienia naszej postury i powstawaniu wad. Wzmacnianie mięśni przykręgosłupowych (ćwiczenia stabilizacji centralnej) pozwolą nam na utrzymanie kręgosłupa w zdrowiu; wspomogą go w byciu stabilnym „słupem”. Takie ćwiczenia dobrze zaplanować z rehabilitantem, wówczas zindywidualizowany plan oraz kontrola specjalisty, pozwoli na realizację działań prozdrowotnych.

ABY NIE DAJ BOŻE, ĆWICZĄC – NIE UTRWALAĆ WAD I DYSFUNKCJI

Text: Doktor Spondylus