Świat oferuje aktualnie wiele pokus, wiele z nich jest niedozwolonych, inne są ryzykowne, inne po prostu mogą być niekorzystne dla naszych pociech.
Jak sprawić, by nasze dziecko było asertywne i potrafiło podjąć właściwą decyzję w sytuacjach, w których jest do czegoś na przykład namawiane?
Aby się jednak móc nad tym pochylić zdefiniujmy termin asertywność. Asertywność to postawa, w której potrafimy, niezależnie czy dorosły czy dziecko wyrazić swoje zdanie i za pomocą argumentów wykazać że jest ono słuszne. Zachowania asertywne pomagają w każdej sytuacji w naszym codziennym życiu – w szkole, domu, na imprezie rodzinnej. Zacznijmy od tego , że warunkiem koniecznym jest świadomość własnej wartości i istotność postrzegania świata i poglądów. Asertywność polega na informowaniu innych o swoich potrzebach i oczekiwaniach – np. chęć zabawy.
A więc jak możemy poznać dziecko asertywne?
To dziecko które będzie umiało sprzeciwić się swoim kolegom, rówieśnikom, kiedy uzna, że nie chce godzić się na coś, co jest sprzeczne z nim samym. To dziecko, które nie ulegnie presji większości, to dziecko, które wie co jest dla niego dobre, korzystne, rozważa wszelkie za i przeciw i podejmie racjonalną, możliwie najlepszą dla niego decyzję. To dziecko, które zna wartości takie jak szacunek, przyjaźń, równość i odmienność, utożsamia się z nimi. To wreszcie dziecko pewne siebie, swoich przekonań i wartości
Jak się tego nauczyć? Jak my rodzice możemy wychować asertywne dziecko? W pierwszym roku życia dziecka – winniśmy tulić je, głaskać i komplementować, co buduje poczucie własnej wartości naszego malca. W kolejnym etapie należy ustanawiać w domu pewne normy, a także wprowadzać zasady i reguły, które winniśmy konsekwentnie egzekwować, co zapewni dziecku poczucie bezpieczeństwa.
Ważne jest również, aby uczyć dziecko mówić o emocjach, o własnym samopoczuciu w danej sytuacji. A także oceniać sytuacje. Ale uwaga – oceniamy konkretne sytuacje czy zachowania i ich możliwe konsekwencje, ale nigdy dziecko. Czyli musimy pracować nad tym, by oceniać daną sytuację, a nie osobę – dziecko), która odgrywa pewną rolę w danej sytuacji.
Co bardzo ważne – pozwalajmy dziecku na określone zachowania…
na swobodne wypowiedzi, uczulając jednocześnie, że wypowiedzi te nie powinny być krzywdzące dla innych. Pamiętajmy, że dziecko ma prawo do
- dokonywania wyborów (choćby wybory dotyczyły koloru skarpetek, które dziecko chce założyć),
- posiadania własnego zdania i wyrażania go,
- mówienia o swoich potrzebach i oczekiwaniach,
- odmawiania,
- popełniania błędów (i ponoszenia konsekwencji tych błędów),
- mówienia NIE,
- wyrażania uczuć,
- czucia się potrzebnym.
My jako rodzice pracujmy nad tym by uświadomić naszym pociechom że odmawianie i nie zgadzanie się z nami, nie wpływa na nasze relacje i nie powoduje odrzucenia. Nadal je kochamy chociaż mamy odmienne zdanie na dany temat.
Text: Monika Wengelewska, pedagog, współwłaścicielka WENDO Opieka dla Dzieci i Seniorów
