Grzybica stóp i paznokci to wbrew wszelkim przekonaniom bardzo częsta dolegliwość wywoływana przez dermatofity (grzyby właściwe), drożdżaki i grzyby pleśniowe. Dotknąć może każdego: młodych, starszych, dzieci bez względu na płeć oraz poziom życia materialnego. Jednak najczęściej chorują mężczyźni, osoby z nadmierną potliwością, w podeszłym wieku i z nadwagą. Najbardziej powszechną wśród grzybic jest jest grzybica stóp.
Grzybica to choroba zakaźna przenoszona z człowieka na człowieka. Zakazić możemy się w sposób bezpośredni jak i pośredni poprzez kontakt z przedmiotami zakażonymi należącymi do innych osób np. obuwie, ręcznik, 
ubrania. Jeżeli wśród domowników jest osoba chorująca na grzybicę stopień narażenia innych na zakażenie jest wysoki. Ważnym jest aby korzystać z klapek , dezynfekować łazienki środkami o działaniu grzybobójczym, prać odzież i pościel w wysokich temperaturach. Chorobą możemy zarazić się także w miejscach użyteczności publicznej jak baseny, sauny, łazienki hotelowe. Może to być także choroba niektórych grup zawodowych. Praczki, osoby pracujące w przemyśle spożywczym narażone są zwłaszcza na grzybice w obszarze skóry i paznokci dłoni. Praca w służbach mundurowych, na budowach wymaga noszenia pełnego, zabudowanego obuwia co sprzyja namnażaniu się grzybów na stopach.
Rozwojowi zakażeń grzybiczych sprzyja także obniżona odporność oraz czynniki ogólnoustrojowe : białaczka, AIDS, chemioterapia i radioterapia, zabiegi chirurgiczne, leki immunosupresyjne, antybiotyki, cukrzyca, ciąża, okres noworodkowy, choroby nowotworowe, infekcje. Wyróżnimy także czynniki środowiskowe i miejscowe. Do środowiskowych czynników mogących przyczynić się do rozwoju choroby należą duże skupiska ludzi: baseny, sauny, hotele siłownie, gabinety odnowy biologicznej. Do tej grupy zaliczymy także nawyki żywieniowe, dieta bogata w węglowodany z niedoborem witamin, wysoką temperaturę i wilgotność, noszenie nieprzewiewanej odzieży zwłaszcza z tkanin sztucznych oraz obuwia wykonanego z gumy i sztucznych materiałów . Trzecią grupą wspomagającą rozwój grzybicy są czynniki miejscowe mające także bardzo duży wpływ na zakażenia grzybicze. Wyróżnimy tu nadmierną potliwość i złą higienę, przerwanie ciągłości tkanek (urazy skóry), oparzenia, zaburzenia ukrwienia kończyn, przewlekły ucisk.
Wyróżniamy wiele odmian choroby: grzybica międzypalcowa, potnicowa, złuszczająca oraz grzybica paznokci.
Jak ją rozpoznać ?
Objawów grzybicy nie da się nie zauważyć, powoduje ona zmiany zarówno na skórze jak i w obrębie paznokci w zależności od jej rodzaju. Grzybice skóry objawiają się zaczerwienieniem, złuszczaniem, maceracją (rozmiękanie), drobnymi pęknięciami naskórka zwłaszcza w przestrzeniach międzypalcowych (najczęściej pomiędzy palcem trzeci a czwartym oraz czwartym a piątym). Widoczne są drobne, zgrupowane ogniska pęcherzyków z treścią surowiczą. Pojawiają się one najpierw na sklepieniu stopy a następnie przechodzą na podeszwę. Pęcherzyki mają skłonność do pękania i samoczynnego wygajania pozostawiając po sobie nadżerki (grzybica potnicowa).
Przy grzybicy złuszczającej występuje rumień i nadmierne rogowacenie skóry pojawiające się na stronie bocznej i podeszwowej stopy, które doprowadzają do bolących pęknięć i rozpadlin.
Przy chorobach grzybiczych skóry odczuwalny może być świąd, nieprzyjemny zapach, a nawet ból.
W grzybicy paznokci i wałów okołopaznokciowych najpierw występuje zaczerwienienie (zapaleniem) wałów okołopaznokciowych co najczęściej przebiega z obrzękiem i bolesnością oraz przy obecności wydzieliny ropnej. Paznokcie w przebiegu chorób grzybiczych charakteryzują się kruchością, łamliwością, tracą swoją przejrzystość. Dochodzi do nadmiernego rogowacenia podpłytowego co w konsekwencji doprowadza do jego wykruszenia się. Zakażona płytka zmienia kolor na biały, żółty, żółtobrunatny czy zielonkawy. Najczęściej choroba zaczyna się od wolnego brzegu paznokcia
( miejsce zakończenia opuszka).
Agnieszka Furmanek Image Instytut Kosmetologii Szczecin Warszewo
