Przed podjęciem decyzji o rozwodzie należy rozważyć wszystkie argumenty za i przeciw, a gdy dalsze trwanie małżeństwa nie jest możliwe i należy wnieść do sądu pozew o rozwód, rodzi się pytanie: „Rozwód bez orzekania o winie, czy walka o udowodnienie winy małżonka?”
Pytanie nie jest bezzasadne, ponieważ sposób rozwiązania małżeństwa wywołuje określone
konsekwencje. Uprawnienia do otrzymania alimentów zależą od rodzaju wyroku rozwodowego.
W przypadku rozwodu bez orzekania o winie małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za
wyłącznie winnego rozkładu pożycia i, który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego
małżonka rozwiedzionego, dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym
usprawiedliwionym potrzebom uprawnionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym
zobowiązanego.
Obowiązek dostarczania środków utrzymania wygasa z upływem pięciu lat od orzeczenia rozwodu.
Jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. Obowiązek dostarczania środków utrzymania w tym przypadku może obowiązywać do końca życia uprawnionego lub zobowiązanego. W przypadku rozwodu z winy obojga małżonków – małżonek, który w wyniku rozwodu znajduje się
w niedostatku może domagać się alimentów, które będą mu dostarczane do końca życia.
W jakich sytuacjach wygasa obowiązek alimentacyjny?
Obowiązek dostarczania środków utrzymania małżonkowi rozwiedzionemu wygasa w razie zawarcia
przez tego małżonka nowego małżeństwa. Jednakże, gdy zobowiązanym jest małżonek rozwiedziony,
który nie został uznany za winnego rozkładu pożycia, obowiązek ten wygasa także z upływem pięciu
lat od orzeczenia rozwodu, chyba że ze względu na wyjątkowe okoliczności sąd, na żądanie
uprawnionego, przedłuży wymieniony termin pięcioletni.
Czym są wyjątkowe okoliczności?
Do wyjątkowych okoliczności można zaliczyć brak możliwości zaspokajania swoich podstawowych
potrzeb życiowych pomimo podejmowania starań. Przesłanką do podtrzymania alimentów są czynniki
uniemożliwiające podjęcie pracy zarobkowej np. choroba, wypadek, konieczności zajmowania się
utrzymaniem i wychowaniem dzieci czy brak kwalifikacji zawodowych. Brak kwalifikacji
zawodowych ma szczególne znaczenie, gdy w czasie trwania małżeństwa podział ról między
małżonkami był tak ukształtowany, że jedno z małżonków zajmowało się opieką nad dziećmi i
gospodarstwem domowym, świadomie rezygnując ze zdobywania kwalifikacji i zawodu.
Warto pamiętać!
Alimenty na rzecz byłego małżonka wypłacane powyżej limitu 700 zł miesięcznie nie są zwolnione z
podatku, powinny zatem być doliczone w zeznaniu rocznym do pozostałych przychodów i
opodatkowane według skali.
