Zespół Downa to zespół wad wrodzonych, które wywołane zostają przez nieprawidłową liczbą chromosomów. Charakteryzuje się m.in. niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim lub średnim oraz cechami dysmorfii, czyli zmian w wyglądzie
Oprócz tego w przebiegu choroby występuje szereg zaburzeń w budowie i funkcjonowaniu organizmu. Osoby dotknięte zespołem Downa mają charakterystyczne fałdy nad powiekami, które sprawiają, że można je łatwo rozpoznać. Choroba zawdzięcza swoją nazwę odkrywcy, lekarz John Langdon Down zidentyfikował ją w 1862 roku.
Co powoduje otyłość u osób z zespołem Downa?
Dzieci z Zespołem Downa często są otyłe, nie z własnej winy, lecz w wyniku często zaburzeń metabolicznych wskutek braku równowagi hormonalnej najczęściej związanych z niedoczynnością tarczycy. Jak wiemy wiąże się ona z występowaniem nadwagi. O nadwadze mówimy wtedy gdy BMI > 25 kg/m2, natomiast otyłość jest obserwowana bardzo często u dzieci w wieku 3-4lat przy czym waga urodzeniowa tych dzieci jest niska.
Na co powinni zwrócić uwagę rodzice w diecie swoich dzieci?
Otóż kilka zasad, których powinno się przestrzegać:
• eliminacja słodyczy
• eliminacja produktów bogatych w tłuszcze nasycone (parówki, kiełbasy, żółte sery
pełnotłuste, jedzenie typu fast food)
• półprodukty, żywność mocno przetworzona, substancje oraz dodatki sztuczne, poprawiające smak i sztuczne barwniki.
Bardzo ważną rolę w żywieniu dzieci dotkniętych trisomią 21 odgrywają naturalne antyoksydanty określane inaczej p/utleniaczami. Ich zadaniem w naszych organizmach jest usuwanie nadmiaru wolnych rodników, które błądzą. W przypadku dzieci z tym zespołem, gdzie dochodzi do silnego stresu oksydacyjnego wskutek złego funkcjonowania mitochondriów i enzymów oksydacyjnych. Dieta bogata w naturalne antyoksydanty nabiera podwójnego znaczenia. Do naturalnych antyoksydantów zaliczamy witaminę A,C, E.
Witamina E
Największe znaczenie dla człowieka ma α-tokoferol. Dostarcza on składników odżywczych do komórek, wzmacnia ścianę naczyń krwionośnych i broni nasze czerwone krwinki prze przedwczesnym rozpadem. Zapotrzebowanie człowieka wynosi 8–13 mg na dobę.
Witamina E spotykamy w olejach roślinnych (sojowy, kukurydziany, słonecznikowy, olej z orzechów, olej rzepakowy), margaryna, migdały, marchewka, jajka (żółtko), kiełki roślin, mąka pełnoziarnista, zielona warzywa( brukselka, brokuły).
Witamina A
Znajdziemy ją w produktach zarówno pochodzenia roślinnego jak i zwierzęcego. W roślinach znajdziemy ją w postaci karotenoidów w postaci prowitaminy A. Żywność pochodzenia zwierzęcego jest źródłem retinolu
Do najbogatszego źródła naturalnej witaminy A należy tran rybi , poza tym wątroba i podroby, bataty (słodkie ziemniaki) , marchew , najwspanialszy jarmuż , szpinak, dynia.
Witamina C – kwas askorbinowy
Jest jednym z najważniejszych antyoksydantów aktywnych, który bierze również udział w regeneracji i innych p/utleniaczy. Jej zasługi dla organizmu są bardzo ważne m.in. poprawia nam nasza odporność, , przyspiesza gojenie i regeneracje ran, chroni przed nowotworami,
wyłapuje te wolne zabłąkane rodniki ,poprawia przyswajanie żelaza, bierze udział w regeneracji witaminy E. Samo dobro. Najwięcej witaminy C znajdziemy w owocach róży, czarnej porzeczki, natce pietruszki, jarmużu, szpinaku. Pamiętać należy aby dieta dziecka była dostosowana do jego indywidualnych potrzeb, odpowiednio zbilansowana co do zapotrzebowania kalorycznego, bogata w warzywa i owoce bogate witaminę C i beta-karoten. Nie zapominajmy o zdrowych tłuszczach DHA –
nienasyconych kwasów omega 3. Zastąpmy czerwone mięso rybami morskimi. Oliwa z oliwek, zamiast tłuszcze typu trans, orzechy włoskie jako zdrowa przegryzka zamiast niezdrowych chipsów.
tekst: mgr inż. Jmg-dietetyk Joanna Głuszyk dietetyk, instruktor nordic walking
