Ostatnim tematem mojego artykułu w Kobietowo .pl były style jedzenia. Skupiłam się tylko na normalnych stylach jedzenia. Tym razem, pragnę się skupić na problemowych stylach. Są one powiązane przeważnie z zaburzeniami regulacji jedzenia a głównie z odczuciem głodu lub sytości. Ten styl odżywiania często jest skorelowany z problemem nadwagi lub/i otyłości.
W momencie, gdy jedzenie jest podporządkowane regulacji emocjom , lub w momencie gdy tak mocno ograniczamy jedzenie, tłumiąc pojawiające się doznanie – możemy mówić o zaburzeniach, które nie pozwala nam prawidłowo zinterpretować uczucie głodu lub sytości.
W kontekście problemów z przejadaniem się lub restrykcyjnym ograniczaniu jedzenia, wyodrębniono cztery problemowe style jedzenia: emocjonalny, zewnętrzny, restrykcyjny jak również niekontrolowany. Efektem takich zachowań jest spożywanie zazwyczaj wysokokalorycznych przekąsek.
W swoim życiu nie raz zdarzyło się nam być pod wpływem emocji negatywnych. W dzisiejszych czasach coraz łatwiej o nie. Przeżywamy lęki, stres, frustracje, gniew, złość. To wszystko prowadzi po częstsze sięganie po jedzenie, które w obliczu złych emocji staje się dla nas ukojeniem, pocieszeniem, nagrodą.
Droga donikąd. W literaturze określane jako jedzenie emocjonalne. To utrwalona praktyka spożywania nadmiernej ilości pokarmu w odpowiedzi na negatywne emocje i stres.
Stan emocjonalny jest tym czynnikiem napędowym do rozpoczęcia jedzenia. Osoba taka nie rozpoznaje ani uczucia głodu ani sytości. Najważniejszym jest obniżyć napięcie, oddalić złe myśli ,stres.
Jak to się dzieje, że jedni jedzą w trakcie stresu, a inni wręcz przeciwnie nie są w stanie nic przełknąć. Jak to wytłumaczyć. Otóż jest to dość proste. Niechęć do jedzenia w stresie jest naturalną reakcją na stresową sytuację. W takich chwilach jesteśmy gotowi do ucieczki, walki a to z kolei nie stawia jedzenia jako priorytet. Raczej o nim zapominamy. Natomiast są jednostki u których dochodzi do rozregulowania kompetencji metabolicznej – co z kolei powodować może nasilenie uczucia głodu a tym samym uleganiu temu.
Emocjonalni zjadacze to osoby, które wykazują przeciętnie wysoką tendencję do sięgania po tzw. śmieciowe lub pocieszające jedzenie.
Styl zewnętrzny
Osoby, których sposób odżywiania jest bliski temu właśnie stylowi charakteryzuje kierowanie się wskazówkami, sygnałami obecnymi wokół danej osoby . Niejednokrotnie sama obecność w otoczeniu pożywienia lub bodźce o różnej modalności zmysłowej skłaniają do sięgania po jedzenie.
Zewnętrzny styl jedzenia wykazuje korelację ze spożywaniem nadmiernej ilości pożywienia, z BMI często poza granicami normy.
Styl restrykcyjny
Określany jako tendencja do chronicznego, nagminnego powstrzymywania się od jedzenia, dostarczając do swojego organizmu w rezultacie zbyt mało w stosunku do zapotrzebowania energetycznego energii.
Zachowanie takie wywiera znaczny wpływ na procesy neurologiczne oraz psychiczne osoby obarczonej takim stylem odżywiania. Wyobraź sobie siebie pilnującej każdego kęsa wkładanego do jamy ustnej, skrupulatnie liczącej każdą kalorię. Nagle pojawia się gorszy dzień, otaczają Ciebie złe emocje – co się zadzieje? Sięgasz po pożywienie, najczęściej o wysokiej kaloryczności lub wysokiej zawartości tłuszczu.
Niekontrolowany styl jedzenia – kolejny, który wykazuje dodatni związek z masą ciała wg BMI. Spożywanie większych ilości pożywienia niż zalecana norma plus brak nad tym kontroli to ogólnie przyjęta definicja charakteryzująca ten styl.
Kiedy już masz przed sobą omówione kolejne style, czy postrzegasz siebie w którymś z nich, czy faktycznie emocje dyktują Tobie jak mają wyglądać Twoje posiłki?
Problemowe style jedzenie są dość stabilne i wymagają treningu, edukacji jak również pomocy psychologicznej.
