Ostatnio prezentowałam Wam pojęcie slow-age, które, prawidłowo, staje się coraz bardziej popularne w pielęgnacji kosmetycznej. Bo przecież chodzi nam o „spowolnienie” procesów starzenia naszej skóry. W związku z tym obiecałam również w bardziej zrozumiały sposób (tak dla laika J) wyjaśnić mechanizm starzenia się (utraty pełnej funkcjonalności) komórek, funkcje jakie pełni nasza skóra oraz relacje i zależności zachodzące pomiędzy skórą a innymi organami naszego ciała.
Proces fizjologicznego starzenia się naszego organizmu to de facto proces starzenia się jego komórek. Komórka stanowi bowiem najmniejszą jednostkę funkcjonalną w organizmach wielokomórkowych. Wszystkie procesy życiowe przebiegają tak naprawdę na poziomie komórkowym i są sumą „pracy” wykonywanej przez miliardy komórek budujących nasz organizm. Te komórki to jakby mrówki w mrowisku, każda ma do spełnienia swoje zadania i wykonuje je bez udziału naszej świadomości. Czy śpimy, jemy, bawimy się, czy też pracujemy, one wykonują swoje funkcje według bardzo precyzyjnej instrukcji, jaką stanowi zawarte w jądrze każdej komórki DNA, czyli składający się z wielu miliardów nukleotydów łańcuch kwasu deoksyrybonukleinowego.
W naszym organizmie rozróżniamy kilkaset typów komórek odpowiedzialnych za poszczególne procesy życiowe.
Nie będę ich szczegółowo omawiać, bo zabrałoby to zbyt dużo czasu, napisze jedynie, że dwa podstawowe rodzaje komórek to komórki macierzyste i komórki funkcjonalne. Wspólną cechą ich wszystkich (mówimy o komórkach, z których składa się organizm dorosłego osobnika) jest to, że wraz z upływem czasu, a raczej wraz z kolejnymi ich podziałami, komórki starzeją się. I pozostańmy przy tym stwierdzeniu, chociaż należałoby raczej powiedzieć, że tracą systematycznie swoją funkcjonalność. Bo nie jest przecież tak, że zmniejszająca się z wiekiem ilość syntetyzowanego przez fibroblasty kolagenu wynika z tego, że biedna stara, przygarbiona i podpierająca się laską komórka nie jest w stanie wykonać swojej dawnej normy. No to na czym to polega?
I tu należy sięgnąć do faktów związanych z DNA, z jego budową i rolą, kwestią replikacji zachodzącą podczas podziałów komórek i z systemem kodowania białek.
Od razu napiszę, że o ile wszystkie procesy zachodzące w naszym organizmie są bardzo skomplikowane, angażują tysiące różnych substancji, to ich schemat jest na tyle prosty, że jego zrozumienie jest możliwe przez każdego, bez względu na to, czy miał z tą problematyką kiedykolwiek do czynienia.
Kolejnym razem opowiem jak zbudowane jest nasze DNA, dlaczego podczas podziału komórki dochodzi do błędów w jego replikacji i jakie konsekwencje dla organizmu z tych błędów wynikają.
tekst: Monika Zabarska
